Algemene beschouwingen

De tijd staat niet stil. Het college presenteerde ons alweer de 3e begroting voor deze collegeperiode. Een meerjarig sluitende begroting. Bovendien is er ruimte om te investeren, zowel in projecten als in structurele zaken.

ZORG

 

De decentralisaties zijn bijna 2 jaar onderweg. In eerste instantie werd alles geconcentreerd  op de overgang van deze taak naar de gemeenten. Zo langzamerhand ontstaat het beeld dat dit in Epe rustig is verlopen. De wethouders zijn, elke keer dat zij de Raad informeerden, positief gestemd. Bij ons bestaat de indruk dat er hard en goed wordt gewerkt. Er zijn samen met partners al nuttige nieuwe diensten ontwikkeld, zoals een was- en strijkservice. De transformatie komt op gang, waarbij werkelijke verbeteringen voor mensen kunnen worden gerealiseerd door de lokale aanpak op maat. Een goed en concreet voorbeeld vindt de VVD het initiatief voor een pool van Scootmobielen. Maar ook de integrale aanpak van ruimtelijke ordening en de zorg bij het project Keizershof in Oene is een prachtig voorbeeld van vernieuwing. Het CJG lijkt tevens op de juiste manier een centrale rol te vervullen bij de jeugdzorg, waarbij ook verder geïnvesteerd wordt in de samenwerking met huisartsen.  Wel blijft de VVD kritisch over de ultieme oplossing voor alle problemen rondom de zorg en samenleving die wordt gezien in het buurtgericht werken.  Laten we vooral kijken naar de effectiviteit van de investeringen hierin. Ook bij extra geld voor het programma “Jongeren op gezond gewicht” stellen wij vraagtekens. Dit heeft immers landelijk ruime aandacht, sport wordt al gestimuleerd en het probleem is niet voorbij na 2019. Daarnaast bereikt het geld voor maatschappelijke stages en de RSG Reboundvoorziening alleen een beperkte groep RSG-leerlingen, terwijl een zeer groot deel van de Eper kinderen naar andere scholen gaan.

 

ECONOMIE en DUURZAAMHEID

Er zijn door dit college belangrijke stappen gezet ten behoeve van de lokale economie. Waar voorgaande colleges de samenwerking met bedrijfsleven, en met name ook met ondernemers in de toeristische sector, op een laag pitje hadden staan, heeft dit college er juist voor gekozen voor een actieve samenwerking. Dit heeft geleid tot een nieuwe economische visie, opgesteld in samenspraak met ondernemers. Dit moet nu wel doorgetrokken worden, waarvoor slechts eenmalig €25.000 beschikbaar is in 2017. Dit bedrag lijkt ons beperkt.

Verder vraagt de VVD fractie zich af wanneer de koopzondag zal worden ingevoerd. Zoals dat zo mooi verwoord is  in de economische visie.

De ondernemers willen het, de burgers willen het, het staat in de visie; Dus treuzel niet, ga aan de slag college!

Zelfs wordt in nauwe samenspraak met de sector een nieuw toeristisch profiel voor de gemeente Epe opgesteld. Dit is een werkwijze die de VVD van harte ondersteunt, maar om hier vervolgens iets mee te kunnen doen, zodat de sector ook echt versterkt kan worden, zal geld nodig zijn. Alleen in 2017 is hiervoor budget gereserveerd. De VVD vindt dat we in 2018 zeker verder zullen moeten werken en wil dus nu al daarvoor deze bestedingsruimte groter maken. Ik kom daar zo dadelijk op terug.

In het beleid van Epe wordt sterk aangesloten op de Stedendriehoek-claim van “Cleantech-regio” .  En vervolgens wordt er zelfs een congres begroot in 2018, waar we €55.000 voor uit gaan geven. Cleantech wordt door het college als Haarlemmerolie ingezet: als drager voor economische ontwikkeling, als onderdeel van het duurzaamheidsbeleid en als belangrijk succes en daarmee legitimatie voor de vernieuwde samenwerking in de regio Stedendriehoek. Het zijn grote woorden en de daden leiden tot gepraat in een soort rendez-vous; een conferentie.

Want wat is Cleantech nu eigenlijk? Om op te vallen als regio moet je tegenwoordig ergens in uitblinken. Alleen dan ontstaat er een vliegwiel dat zorgt voor een versnelling van groei. We hebben dat gezien bij het technologie cluster rondom regio TU Eindhoven en bij de “Food-Valley” rondom de universiteit van Wageningen. Stedendriehoek kan kennelijk niet achterblijven.

Maar wat is die claim van Cleantech nu werkelijk waard?  Zijn onze ondernemingen nu echt meer op schone technologie georiënteerd dan de ondernemers in, pak hem beet, Rotterdam of Maastricht? Ondernemers in heel Nederland investeren in schone technologie, vooral zelfs zonder overheidsbemoeienis. Wat is nu precies het onderscheidend vermogen van Cleantech?

Voorzitter, wij zien dit onderscheidend vermogen niet. Voor de  VVD is de term Cleantech enkel een vorm van een marketingstrategie om Brussel en Den Haag geld in onze regio te laten investeren. Het is niets meer dan dat. Een congres organiseren voor marketing is  daarmee dus simpelweg weggegooid geld! Laten we dat publieke geld beter besteden, zoals voor concrete activiteiten ten behoeve van het toeristisch profiel. We hebben daadkracht nodig. De VVD zal hiervoor een amendement indienen.

GEMEENTEHUIS- een meesterlijke zet?

In deze begroting staat, hoe verassend ook,  een nieuw “zwijnen kerend rastertje”.

Want in de kleine lettertjes staat een forse som geld gereserveerd dat afkomstig is van de burger en dat gegeven wordt aan een Masterplan. Een Engelse term, dat in gewoon Nederlands betekent dat we het college een zeer grote portemonnee geven met daarin €5,7 miljoen voor de aankleding en inrichting van het gemeentehuis, zonder inmenging van de Raad.

Ik citeer:

 Het Masterplan Huisvesting is noodzakelijk voor een eigentijdse werkomgeving, die past bij onze manier van werken en die bijdraagt een de arbeidssatisfactie van medewerkers en die de uitstraling versterkt van de gemeente naar de burger als servicegerichte organisatie waar zaken goed, snel en prettig worden geregeld”.

Voorzitter, voor de VVD is het ondenkbaar dat er €5,7 miljoen publiek geld wordt geïnvesteerd, hoe goed bedoeld ook, zonder dat de gemeenteraad daarover het laatste woord heeft. Dat is omgerekend ruim €178,- per inwoner. Feitelijk vraagt u van ons een blanco cheque van €5,7 miljoen. Als raadsleden moeten we kunnen uitleggen, waarom we zoveel geld uitgeven. Daarom roept de VVD het college op om een heldere  toezegging dat zij de stappen in het Masterplan ter goedkeuring aan de Raad zullen voorleggen.

Dit is voor de VVD een essentieel democratisch punt.

OVERIGE INVESTERINGEN

Zonder meer positief is de VVD over de investeringen in de verkeer knelpunten. De aanpak van de Apeldoornseweg in Vaassen, de Eperweg in Oene en de Patrijsweg in Epe zijn zeer welkom.

Ten aanzien van de ICT investeringen drukken we het college op het hart om samenwerking te zoeken met andere vergelijkbare gemeentes in de omgeving, met name Voorst en Heerde. Op die manier kunnen we de investeringen delen zonder afhankelijk te worden van een grote gemeente waarbij wij geen beleidsinvloed hebben.

FINANCIËN

Het college stelt dat we geen geld uitgeven wat we niet hebben. Inderdaad heeft Epe sinds jaren een beleid gevoerd waarbij eerst gespaard werd, voordat er geld werd uitgegeven. Maar deze stelling klopt niet meer want het college gaat lenen. Dit is een trendbreuk die absoluut vermeld had moeten worden. We laten de langlopende schulden met €4 miljoen oplopen tussen 2017 en 2020. Dat betekent: lenen om te investeren. Dat is dus zonder meer een langdurig renterisico als de rentestand gaat oplopen.

Meerdere malen heeft de VVD zijn grote verbazing uitgesproken over het feit dat het college het vastgestelde risicobeleid niet respecteert en de juridische risico’s niet afdekt met specifieke buffers. Hierdoor is het risico dat uit het weerstandvermogen moet worden gedekt zeer hoog en de weerstandscapaciteit dus zeer laag. Weliswaar nog net voldoende, maar niet meer uitstekend zoals we dat jarenlang gewend waren. En als de hoogte van de juridische claim inderdaad wordt toegewezen, zijn aanvullende bezuinigingen niet te voorkomen. Het college steekt zijn kop in het zand, door voor dit risico onvoldoende reserves aan te leggen. Ze weet dat ze een reëel risico loopt, maar handelt er onvoldoende naar. Iedereen weet dat een auto olie nodig heeft. Alleen het college rijdt door totdat de motor vastloopt.

Ook zijn er grote bezuinigingen op de regiotaxi ingeboekt waarbij wij ons afvragen of die realistisch zijn.

OVERIG

Graag wil ik nog ingaan op enkele zaken.

De lokale omroep heeft opnieuw opgeroepen om bij te dragen aan het vergroten van hun multimediale mogelijkheden. De VVD vindt dat de lokale omroep voldoende steun moet krijgen. Als zij hun taken niet met de huidige middelen kunnen uitvoeren, moeten we die enigszins kunnen verruimen.

Het gemeentelijk monumentenbeleid is de VVD een doorn in het oog. Onze erfgoedcommissie werkt aan de nieuwe gemeentelijke monumentenlijst, zoals konijnen in het veld. De lijst neemt ongebreidelde vormen aan, waardoor zelfs de simpelste tuinhuisjes worden gezien als een monument. Bovendien wordt  veelal zonder persoonlijk overleg met bewoners, panden voorlopig aangewezen als een gemeentelijk monument. Eigenaren zijn op alle mogelijke manieren de dupe, dus vindt de VVD dat uitermate zorgvuldig moet worden omgegaan met dergelijke aanwijzingen. Hiervoor zullen wij een motie indienen.

Het openbaar basisonderwijs in Epe kent moeilijke tijden. Bestuurlijk is er de afgelopen jaren veel fout gegaan bij de stichting Proo. De VVD vindt dat wethouder Visser daar nu goed de vinger aan de pols heeft en drukt de wethouder op het hart dat vol te houden. De VVD herhaalt met klem, dat er in elke kern van onze gemeente een openbare school behoort te zijn. Wat ons betreft betekent dat, dat er geen enkel risico moet worden genomen ten aanzien van het voortbestaan van de locatie in Oene. De VVD verzoekt de wethouder daar rekening mee te houden bij de discussie met Proo over het intrekken van Brin-nummers.

Ten aanzien van de gemeentelijke sportaccommodaties pleit de VVD ervoor om de verschillende accommodaties te gaan subsidiëren op basis van gelijkwaardige  uitgangspunten. Op dit moment bestaan er grote verschillen tussen de gemeentelijke bijdrage aan de PWA hal aan de ene kant en Koekoek aan de andere kant.

ORGANISATIE versus inbreng burgers

Tot slot enkele opmerkingen over “hoe goed doet de gemeente Epe het”. We zijn nogal tevreden over onszelf - er is sprake van zelfgenoegzaamheid. Maar laten we toch vooral niet vergeten dat de gemiddelde man-en-vrouw-op-de-straat helemaal niet mee doet aan deze zelfverheerlijking en vaak helemaal niet zo tevreden is over de gemeente. Burgers voelen zich vaak niet gehoord. Dit moet echt anders. Het betrekken van burgers bij ons beleid vereist openheid naar burgers en bereidheid om plannen daadwerkelijk aan te passen. En dan niet alleen wanneer de gemeente dat wil, maar ook bij lastigere zaken, zoals bij de inrichting van wegen en openbare ruimte of woningbouwprojecten. We moeten ons inspannen voor draagvlak. Die inspanning geldt niet alleen voor het college, maar zeker ook voor de meerderheid van de Raad. We zouden blij moeten zijn als inwoners ons betere alternatieven aanreiken bij thema’s zoals vb. het Zwijnenkerend raster of de bomenkap aan de Heerderweg.

Inspraak betekent WERKELIJK WILLEN LUISTEREN en het gebruik maken van de kennis en inzicht van de Eper samenleving. Hoe mooi is dat om in die spiegel te DURVEN BLIJVEN kijken.

Een belangrijk instrument om onpartijdig naar onze eigen prestaties te kijken is het instrument van het rekenkamer onderzoek. De rekenkamercommissie is onafhankelijk en moet dat ook blijven. Nu onze gemeentelijke taken zwaarder zijn geworden, met name bij de drie decentralisaties, is  een groter budget nodig zodat de rekenkamercommissie in staat wordt gesteld een complexer onderzoek of onderzoeken te doen.  De VVD wil zeker stellen dat dit mogelijk blijft en zal daarvoor een amendement indienen.

AFRONDING

De VVD fractie is kritisch op zaken die volgens de VVD minder goed gaan, maar steunen het college wat goed loopt.

 

Wij vertrouwen erop dat het college de door de VVD aangehaalde zorgen weg kan nemen, zodat we ons dit jaar achter het college kunnen scharen.

 

Dank u wel.