LOKALE ECONOMIE
Voor de VVD is de lokale economie altijd een zeer belangrijk
beleidsterrein.
Er wordt een nieuwe lokale economische visie opgesteld. Die
is er dus nog niet. Toch wordt er door het college zonder onderbouwing gekozen
voor een verhoging van de bijdrage aan de Strategische Board van de
Stedendriehoek met €34.000, terwijl eerder door het college is onderschreven
dat dit alleen zou gebeuren indien duidelijk wordt wat dat gaat opleveren. Wat
wil het college hiermee bereiken? Meer of andere bedrijven? “Cleantech”, wat
dat ook moge betekenen, in Epe? Of is werkgelegenheid in Epe niet meer de
insteek en zetten we in op werkgelegenheid in de regio, samen met de
Stedendriehoek. Het lijkt er op dat het college kiest voor het laatste want Apeldoorn
en Deventer zullen hiervan vooral gaan profiteren. Laten we pas op de plaats
maken en eerst onze visie vaststellen.
Een ander punt is het “overleg” met bedrijven. Op dit gebied
spreekt Epe met 2 monden. Beleidsmatig hebben we goed overleg met de ondernemers.
Maar tegelijkertijd bereiken ons weer vaker geluiden van individuele
ondernemers die in de gemeente Epe geen partner vinden die hen helpt om hun
plannen te verwezenlijken. Het lijkt erop dat verschillende ambtelijke “zuilen”
elkaar tegenwerken. We kijken blijkbaar niet integraal naar een bedrijf. De VVD
stelt voor om dit te gaan doorbreken naar het voorbeeld van de “één gezin, één
plan” benadering bij de jeugdzorg. Een dergelijke benadering zou ook moeten
bestaan voor ondernemingen. Noem het een Gemeentelijk Centrum voor Bedrijven,
met een centrale coördinatierol, waarbij niet alleen economische zaken en
vergunningverlening aanschuift, maar ook handhaving, grondzaken, en wellicht
externe organisaties als MKB Nederland en de Kamer van Koophandel. Kortom: één
onderneming, één plan. Wij roepen het college op de mogelijkheden hiervoor in
kaart te brengen.
Verder dringt De VVD erop aan dat er ruimte komt voor daadwerkelijke vernieuwende concepten op het gebied van verblijfsrecreatie. Uit de trend van uitponden bij bungalowparken blijkt al dat het concept “huisje huren op de Veluwe” zijn langste tijd heeft gehad. Zonder innovatie zal er een eind komen aan deze vorm van toerisme op de Veluwe.
ACCOMMODATIES
Op 9 oktober vorig jaar vroeg ik aan wethouder Visser of er
een integraal
collegevoorstel project Accommodaties 2 komt, met daarin alle
accommodatieknelpunten en de financiële consequenties, zodat de raad een
integrale afweging kan maken over de knelpunten, de prioriteiten, de budgeten
en de financiële dekking. En dit in overeenstemming met de destijds
gekozen werkwijze tijdens het accommodatieplan 1 in 2005/2006? De wethouder
heeft toen geantwoord: “Ja. Dat is
destijds goed bevallen dus we gaan dat weer op exact dezelfde wijze doen. U
krijgt alles voorgelegd met betrekking tot het eindresultaat. En de
besluitvorming, nogmaals, ligt hier bij de raad”.
Welnu,
de wethouder is zijn toezegging niet nagekomen. De Raad krijgt hier nu in het
kader van de begroting een beslissing voorgelegd om geld te bestemmen voor de
Hezebrink, Wijkgebouwen Triton en Oosterhof en, nota bene, de vervanging van
een kunstgrasveld voor de korfbalvereniging. Het toegezegde voorstel is
gereduceerd tot een memo over een uitgave van 2,2 miljoen Euro. Dit is niet alleen in tegenspraak met de
toezegging van de wethouder, maar het is ook het volledig minachten van de volksvertegenwoordigende
rol van de Raad om behoorlijk te debatteren over zoiets essentieels als de
accommodaties, terwijl dit toch in hoge mate de aantrekkelijkheid van onze
dorpen voor tientallen jaren bepaalt. Het besluit wordt er doorheen gejast als
memo bij de begroting.
Overigens,
het impliciet voorsorteren op de volgende begroting via de tekst “Onderwerp is prioritair bij integrale
afweging volgende meerjarenbegroting” is ook een methode om zonder inspraak van de raad
beslissingen erdoor te drukken. Bij de volgende begroting bepaalt de Raad op dat moment wat prioritair is, en
niet nu.
Ondanks
deze kritiek is de VVD fractie wel zeer tevreden met het feit dat er eindelijk
een realistisch bedrag beschikbaar is voor renovatie van de Hezebrink. Al jaren
dient de VVD amendementen in om meer te reserveren voor de Hezebrink, wat
steeds door de coalitie werd verworpen. Maar gelukkig heeft het college nu ook
ingezien dat we Emst niet in de kou kunnen laten staan en het gelijk van de VVD
erkend. Voor Emst een feestje waard!
Wat nu weer niet wordt meegenomen is het parkeerprobleem voor ECZ ’84, wat bovendien de doorgang voor de brandweer belemmert. Hiervoor bestaat een realiseerbaar plan, is het benodigde budget bekend en al besproken met de gemeente Epe. Waarom dit dan niet meenemen in de prioriteiten voor deze begroting? Dat is de VVD een raadsel. Wij zullen een initiatief op dit punt dan ook ondersteunen en zullen daarvoor een amendement mede indienen.
FINANCIËN
Vorig jaar had de VVD kritiek op de begroting omdat voor
veel begrotingsposten geen meerjarige dekking bestond. De wethouder heeft toen
toegezegd dat deze methode niet nog een keer gehanteerd zou worden. Eenmalig
dus.
Er is in 2016 wederom sprake van extra tegenvallers, die de
komende jaren nog verder zullen oplopen. Toch wil het college nu wel ruimte
voor nieuw beleid vinden en de komende jaren extra investeren. De vorig jaar
aangekondigde doorlichting van de begroting heeft slechts geleid tot een
“herbezinning” op de financiële reserves en voorzieningen. Of met andere
woorden, we hebben gekeken welke spaarpotten we leeg kunnen trekken. En dat is
precies wat het college nu gaat doen. In 2015 zijn er voor 2,6 miljoen
eenmalige middelen gebruikt, in 2016 voor 4,6 miljoen. Dit vrijkomende
incidentele geld wordt deels gebruikt voor eenmalige uitgaven, wat kan. Maar gedeeltelijk
wordt het ook gebruikt voor het dekken van structurele begrotingsposten in alleen 2016. Ook worden er zelfs begrotingsposten
opgevoerd zonder enige dekking. Wederom dus geen meerjarige dekking voor structurele
uitgaven. Het college komt zijn toezegging van vorig jaar niet na. De VVD
verwacht hiervoor een hele goede verklaring.
Op de algemene reserve wil ik specifiek ingaan. Dit is in
feite onze buffer om algemene, niet voorziene zaken op te vangen. Deze wordt op
het minimum niveau gehouden van rond de 2 miljoen. Onder de oppervlakte schuilt
er nu echter een groot risico dat er in het verleden niet was, namelijk de
juridische risico’s. Helaas moet ik nu toch even de techniek in. Vorig jaar
bedroegen deze risico’s €230.000 en dit jaar zijn deze risico’s opgelopen tot
€1.055.000, ruim €800.000 erbij. De kans op het risico is nu groot. Deze
juridische risico’s dienen volgens ons eigen beleid voorzien te worden in een
specifieke buffer, wat echter vreemd genoeg niet gebeurt. Er is een grote kans dat
de gemeente een hoog bedrag moet gaan betalen aan Bouwmarkt Epe. Dit betekent
dat er niets extra’s meer kan gebeuren zonder in grote problemen te komen,
terwijl volgens de stukken deze claim slechts voor 50% is ingerekend in de 1
miljoen Euro, dus het werkelijke risico is wellicht nog veel hoger. En het zal uiteindelijk
realiteit worden. Zodra de gemeente deze schade echt moet betalen verdampt ons vermogen.
Voor deze afwijking van ons risicobeleid verwacht de VVD een hele goede
verklaring.
Een ander opvallend risico waarmee geen rekening wordt
gehouden in de begroting is de aanzienlijke verhoging die Epe waarschijnlijk
zal moeten gaan bijdragen aan de basis brandweerzorg. Dit is wel afhankelijk
van het gekozen model en de vraag die ik aan het college heb, is of er al meer
duidelijk is welke model door het AB van de veiligheidsregio aan de
gemeenteraden voorgelegd gaat worden.
Kijkend naar de uitgavenzijde van de begroting valt het de
VVD op dat Epe steeds doorgaat met het opplussen van landelijk beleid. Landelijk
zijn zaken als de maatschappelijke stage in het VO, de startersubsidie op de
woningmarkt en het schoolzwemmen afgeschaft. Maar Epe gaat er gewoon mee door
op eigen kosten. Verder hebben wij vraagtekens bij de extra toevoeging van
€184.000 voor een duurzamer gemeentehuis. Wat gaan we daar nog mee doen? De
duurzaamheidsmaatregelen zijn immers al uitgevoerd. Graag inzicht in de reden
van deze toevoeging. Voor organisatieontwikkeling wordt maar liefst een bedrag
€727.000 bestemd en er wordt wederom €150.000 extra begroot voor ICT. Wat gaat
dat de burger opleveren?
Opnieuw krijgt de Koekoek een extra subsidiebedrag toegekend
van €15.000. Vorig jaar heeft het college gezegd dat dat éénmalig zou zijn en
dat de Koekoek financieel orde op zaken dient te stellen. Nu blijkt het college
ervoor te kiezen om deze extra subsidie structureel te maken. Het baart ons
ernstige zorgen dat de Koekoek blijkbaar niet in staat is geweest om de
exploitatie op orde te krijgen. De VVD fractie verzoekt het college ons
duidelijk te maken hoe de Koekoek er nu financieel voor staat en waarom het de
Koekoek werkelijk niet lukt om de exploitatie sluitend te maken zonder deze
extra €15.000.
Aan de inkomstenzijde houdt het college de lasten voor burgers en bedrijven op het huidige niveau. Daar is de VVD blij mee, maar tegelijkertijd vragen wij ons serieus af of het college dit ook de komende jaren kan waarmaken met deze plannen en de verwachtte verdere tegenvallers. Er wordt ingezet op voordelen uit een verdere doorlichting van de uitgaven en op nieuwe inkomsten uit precarioheffing op leidingen. Verder worden er bezuinigingstaakstellingen ingeboekt van €125.000 per jaar voor leerlingenvervoer en regiotaxi, maar zonder enig fundament. De VVD stelt vast dat realisatie van dit alles dus uiterst twijfelachtig is.
OVERIG
Ik ga tot slot nog even wat van onze eigen speerpunten langs
die eerder nog niet aan de orde zijn geweest.
Op het gebied van veiligheid en overlast merken we op dat de
focus nu wel erg sterk gelegd wordt op de “zachte” preventieve benadering op
basis van zorg. Maar hoe zit het met de repressie, met de pakkans bij overlast,
bij alcoholgebruik, bij diefstal en inbraak? De focus hierop dient niet
ondergeschikt te worden aan de zorgkant.
Al meerdere keren heeft de VVD fractie aangedrongen op veel
innovatiever denken over woningbouw. Epe moet betaalbaar en haalbaar zijn voor
iedereen, ook alleenstaande jongeren. De jongere generaties binden zich veel
minder aan een werkgever of woonplek. De vraag is dynamischer en dat vereist
een ander denken. Helaas zien we op dit gebied weinig verandering bij de
wethouder.
De decentralisaties raken in 2016 uit de transitiefase, wat
grote mogelijkheden biedt voor innovaties in de zorg. De VVD wil dat de
gemeente hierbij ook de vele marktpartijen betrekt die allerlei nieuwe
concepten aan het uitwerken zijn. Geef deze partijen een reële kans mee te gaan
denken en houd niet bij voorbaat vast aan de traditionele partners.
Agrariërs krijgen van dit college nog ruimte voor BEHEERSTE
ontwikkeling, maar wel op basis van het primaat van landschap en natuur. De VVD
pleit voor ruimte voor innovaties bij boeren, want alleen zo kan deze sector
overleven. En als dat betekent dat we anders moeten gaan denken over de
randvoorwaarden, dan moeten we daartoe bereid zijn.
Er wordt het komende jaar een plan opgesteld om te komen tot samenwerking tussen de gemeentelijke multifunctionele accommodaties. De VVD vindt dat daarbij ook harmonisering van de subsidiebedragen meegenomen moet worden. En we gaan er daarbij vanuit dat in dit plan alle accommodaties meegenomen worden, dus ook de sportaccommodaties en de Koekoek. Kan de wethouder dit bevestigen?
AFRONDING
Ik ga afronden. Het zal u duidelijk zijn dat de VVD zeer
veel vraagtekens zet bij de financiële kant van de begroting. De reserves
worden sterk aangetast, het weerstandsvermogen wordt na verdiscontering van
juridische risico’s verlaagd van 1,1 miljoen naar 435 duizend Euro en vele
risico’s en te verwachten tegenvallers worden niet ingecalculeerd. Het college
slaat zich op de borst dat de woonlasten niet omhoog gaan, maar met dit beleid
is het slechts een kwestie van tijd voordat dat alsnog gaat gebeuren. Het
college speelt mooi weer door allerlei extra uitgaven en investeringen te doen
terwijl de problemen naar de toekomst worden doorgeschoven en daarmee de
financiële stabiliteit van Epe op het spel wordt gezet. Een onvervalste
“linkse” begroting dus. Het college heeft wat de VVD betreft nog veel uit te
leggen voordat we over deze begroting gaan stemmen.
Verder heeft u vaak het woord “innovatie” gehoord. De VVD hoopt op een omslag van denken en handelen. We hopen dat we op dat gebied elkaar kunnen vinden.
Dank u wel.
Ben Cramer - Fractievoorzitter VVD Gemeenteraad Epe